Trzeba jednak pamiętać, że przytoczone powyżej dane odnoszą się do samic trzymanych w optymalnych warunkach w hodowlach nastawionych na rozmnażanie gekonów. W warunkach domowych tego typu płodności raczej nie powinniśmy się spodziewać. Poza tym warto pamiętać, że mocno eksploatowane samice, składające tak duże ilości jaj, żyją zdecydowanie krócej.

Według niektórych hodowców korzystnie na płodność wpływa 4-8 tygodniowe zimowanie w temperaturze 12-15°C. W okresie tym ograniczamy karmienie - lub nie karmimy zwierząt wcale, i skracamy okres oświetlenia, do około 8 godzin. Następnie na przestrzeni 1-2 tygodni stopniowo wydłużamy dzień i podnosimy temperaturę. Zabieg ten korzystnie wpływa na płodność gekonów, nie jest jednak niezbędny dla uzyskania potomstwa. Najlepiej przeprowadzać go w okresie od grudnia do lutego. Zimujemy tylko osobniki w dobrej kondycji, silne z pokaźnym zapasem tkanki tłuszczowej. Pierwsze zimowanie przeprowadzamy nie wcześniej niż w 2 roku życia gekonów.

Jeżeli mamy jakiekolwiek watpliwości odnośnie zimowania, nie wiemy jak to zrobić i nie mamy pewności, czy nasze gekony są w dobrej kondycji - nie zimujmy ich na siłę. W takim wypadku zdecydowanie warto zasięgnąć rady doświadczonych hodowców. Nieumiejętne wprowadzanie i wyprowadzanie z zimowania może poważnie zaszkodzić zwierzętom!!!

Rozmnażanie i składanie jaj
Do kopulacji dochodzi najczęściej wieczorem lub w nocy. Samiec wyczuwa gotową samicę dzięki wydzielanym przez nią feromonom. Upatrzywszy sobie partnerkę staje na wyprostowanych nogach i zaczyna gwałtownie machać na ogonem, uderzając nim o podłoże. Po chwili podbiega do samicy, chwyta ją szczękami za grzbiet, przydusza do podłoża, wchodzi na nią i wprowadza półprącie do jej kloaki, cały czas przytrzymując grzbiet samicy szczękami. Kopulacja trwa od kilkudziesięciu sekund do kilku minut. W czasie kopulacji samiec okazuje swą dominację kąsając samicę w grzbiet i głowę (często bardzo brutalnie). Często kopuluje z jedną samica po kilka razy - jest to jedna z przyczyn, dla których należy trzymać samce z haremami przynajmniej 3-4 samic. Pojedynczą partnerkę samce potrafią zamęczyć na śmierć swoimi zalotami. Samice mogą przechowywać spermę przez kilkanaście miesięcy, 2-3 kopulacje wystarczają więc, by przez cały sezon składały zapłodnione jaja.

Z reguły samice składają jaja mniej więcej 4-5 tygodni po kopulacji. Zdarza się, że pierwsze jaja składane przez samicę są niezapłodnione, dotyczy to zwłaszcza młodych samic. Samica składa jaja w miotach po 2. Zdarza się, że młode (oraz stare) samice składają pojedyncze jaja. Do złożenia jaj samica wybiera ustronne miejsce, najczęściej o wilgotnym podłożu. Kiedy widzimy, że samica nerwowo chodzi po terrarium szukając miejsca do złożenia jaj, możemy wstawić do terrarium pojemnik ze zwliżonym Vermiculitem, lub wilgotnym piaskiem. Na ogół po złożeniu jaj samica zakopuje je grubą warstwą podłoża. Jaj nie powinno się zostawić w terrarium z dorosłymi - szanse na to, że wyklują się młode są zerowe, przy panującej w terrarium wilgotnosci jaja złożone poza pudełkiem z wilgotnym substratem natychmiast zaschną, a w pudełku mogą zostac zgniecione lub przekręcone.

Inkubacja jaj
Świeżo zniesione jaja przenosimy do inkubatora, dokładnie w tej pozycji w jakiej zostały zniesione. Aby zachować właściwą pozycję jaj można zaznaczyć wodoodpornym markerem ich górę. Uwaga: jaj nie wolno pod żadnym pozorem obracać - grozi to utopieniem zarodka!!! Jaja umieszczamy w lekko zwilżonym Vermiculicie lub Perlicie (suchy Vermiculit mieszamy z wodą w stosunku wagowym 3:2 - mozna też zalac go wodą i mocno odcisnąć), tak by były zagłębione w substracie mniej więcej do połowy. Nie zagrzebujemy ich. Stanowczo odradzamy stosowanie innych podłóż, zwłaszcza opartych o substrat pochodzenia organicznego (torf włókno, kokosowe itp.). Vermiculit jest dostępny w większości dobrych sklepów terrarystycznych i w sprzedaży wysyłkowej i od wielu lat sprawdza się w tysiącach hodowli na całym świecie. Opis budowy inkubatora znajdziecie w dziale Inkubator. Czas inkubacji zależy od temperatury i waha się od 30 (w temperaturze 32,5°C) do 107 (w temperaturze 24,0°C) dni. Temperatura 24 ° C jest temperaturą progową, jej obniżenie powoduje obumarcie zarodka. Temperatury powyżej 32,5° C są również niebezpieczne dla życia zarodka. W temperaturze 28°C inkubacja trwa około 50-55 dni. Od temperatury inkubacji zależy płeć gekona. Termiczna determinacja płci ma związek z syntezą testosteronu i wpływem jego stężenia na ekspresję genów i rozwój zarodka. Do określenia płci dochodzi w ciągu 2 pierwszych tygodni inkubacji. Badania naukowe potwierdziły, że z jaj inkubowanych przez pierwsze dwa tygodnie w temperaturze 26-27°C klują się głównie samice, w przedziale 29-31°C proporcje płci wynoszą mniej więcej 1:1, a w temperaturach powyżej 31°C, klują się niemal wyłącznie samce. Jeżeli chcemy otrzymać samce należy inkubować jaja przez pierwsze dwa tygodnie w temperaturze 31°C, a następnie obniżyć temperaturę inkubacji o 1-2°C zmniejszający tym samym ryzyko przegrzania zarodków. Jeżeli chcemy otrzymać samice powinniśmy inkubować jaja w temperaturze 26°C przez dwa tygodnie, a następnie podwyższyć temperaturę o 2-3°C aby przyspieszyć rozwój zarodków. Co więcej dowiedziono również, że temperatura inkubacji ma wpływ na intensywność ubarwienia gekonów. W skórze młodych wyklutych z jaj inkubowanych w wyższej temperaturze jest zdecydowanie mniej ciemnego barwnika - melaniny. Więcej o ubarwieniu w dziale Odmiany barwne.

Co ciekawe z jaj inkubowanych w temperaturze powyżej 32°C klują się samice - zwane przez hodowców "gorącymi" (ang. hot females). Mają one wszystkie cechy fenotypowe samic, są jednak bezpłodne i cechują się niezwykle agresywnym usposobieniem.

Prawidłowo rozwijające się, inkubowane w odpowiedniej wilgotności jaja, z upływem czasu robią się pękate i nieco rosną. Po 1-2 tygodniach inkubacji możemy sprawdzić czy jaja są zapłodnione podświetlając je od tyłu latarką. W zapłodnionych jajach widać rozwijający się układ krwionośny. Uwaga: należy robić to bardzo ostrożnie, żeby nie uszkodzić skorupki i nie przekręcić jaja. Na kilka dni przed wykluciem jaja mogą zacząć się zapadać. Nie należy się tym przejmować. Jeżeli jaja zapadają się wcześniej, mimo iż w inkubatorze panuje wysoka wilgotność, prawdopodobnie są niezapłodnione.

Wykluwanie się i odchów młodych
Klucie się gekona trwa kilka godzin. Na powierzchni (często zapadniętego) jaja pojawia się mała bruzdka. Jajo zaczyna w tym miejscu pękać i, po kilku godzinach wychodzi z niego, mierzący 7-8 cm (z ogonem) gekon. Młode są niezwykle żwawe i ruchliwe. Spłoszone reagują syczeniem lub piskiem. Po kilkunastu godzinach od wyklucia, kiedy już całkowicie zresorbują woreczek żółtkowy, młode przenosimy z inkubatora do terrarium lub plastikowego pojemnika o wymiarach 20x30 cm (jeśli zamierzamy trzymać je pojedynczo) lub większego zbiornika, jeśli chcemy trzymać kilka gekonów. Jako podłoże początkowo wykorzystujemy ręczniki papierowe, po około 3-4 tygodniach możemy zacząć przyzwyczajać gekony do piasku lub innego podłoża. Przez pierwsze 2-3 tygodnie w terrarium powinna panować podwyższona wilgotność (nawet rzędu 80%). W terrarium powinno znajdować się schronienie (np odwrócona doniczka, skorupa orzecha kokosowego itp.) miseczka z wodą i miseczka z pokruszoną sepią (lub innym źródłem naturalnego wapnia). Na ogół młode zaczynają żerować dopiero po kilku dniach od wyklucia, z reguły po zrzuceniu wylinki. Podwyższona wilgotność w terrarium pozwala uniknąć kłopotów ze zrzucaniem wylinki. Młode karmimy codziennie - małymi świerszczami, karaczanami lub molami woskowymi. Pokarm za każdym razem posypujemy preparatem witaminowym. Z reguły młode mają niesamowity apetyt, potrafią zjeść nawet kilka świerszczy dziennie. Obficie karmione niezwykle szybko rosną. Wagę 45 gramów są w stanie osiągnąć w ciągu 10 miesięcy od wyklucia. Dlatego niezwykle ważne jest podawanie suplementów witaminowych i wapnia. Co 2-3 tygodnie możemy zrobić gekonom kilkudniową głodówkę. Uwaga: nie należy karmić młodych larwami much (pinki) i moli woskowych, które mogą spowodować perforację jelita, ani larwami drewnojadów, których twarde chitynowe pancerzyki mogą zaczopować układ pokarmowy!!! Jezeli karmimy młode mącznikami należy podawać tylko białe larwy, świeżo po wylince. Więcej o karmieniu w dziale Karmienie.

Ręczniki papierowe idealnie nadają się na podłoże dla młodych gekonów

Wylęg młodego gekona lamparciego
Kopulacja dorosłych osobników

26/05/2011